Tôi đã gặp trên hai nam thanh khật khùng, tướng diện cà ngất, cà ngơ, ăn nói nhểu nhảo mà hay chọc gái, gặp giai nhân đi theo ngó cách trắng trợn. Họ làm thinh không có nghĩa là lòng họ chai đá. Hãy tìm một tâm hồn thánh đức, thông minh, bặt thiệp hơn là một nhan sắc có thể giết hại linh hồn ta và làm cho đời ta hư đốn.
Nhưng tôi biết bạn như bao nhiêu tâm hồn thanh xuân khác đang xao xuyến tận sào huyệt của nội tâm vì sự cọ mình của ái tình mà vì tính thẹn thùng, đa nghi của tuổi trẻ bạn không bạch lộ cho mấy ai. Lúc bị đánh nó buồn, khóc, giận dữ nữa. Có khi không ngay mấy lúc ấy, mà lúc họ ở một mình.
Phần đông bạn trai khác, lo trang sức thì cũng lo nhưng không quá tỉ mỉ thường xuyên như bạn gái. Người bạn trai bắt đầu yêu và lý luận. Bạn thấy ở bạn trai cách chung tóc cứng, đầu lớn, trán rộng, trợt nửa, mày rậm, da mặt dầy, khổ mặt nở nang, rồi lông mũi dài, rồi râu rậm.
Họ không thể đáng quý phục được nếu bạn trai ăn mặc đúng thời trang mà nghèo nàn đứctính , ngu đần, lười biếng, đến đỗi sự nghiệp ở tương lai mờ mịt. Họ bào gọt, thoa vuốt mặt. Coi chừng cách ăm mặc, sự dòm ngó của tha nhân, buổi mới ngày đầu tất cả tạo cho họ một mặt ngoài gắng gượng khả ái.
Tôi nói được luyện tập để nhấn mạnh bạn trai có khả năng tưởng tượng hơn là tự nhiên tưởng tượng dồi dào. Có nhiều điều lúc bé thơ họ ngó bằng cặp mắt bồ câu vô tư: họ cười rồi khóc, mới khóc lại cười. Cái thời thơ ngây ấy, quá thơ ngây, đã trôi qua.
Tôi tin tưởng năng lực của giáo dục lắm. Thứ người ấy cách chung đa tình lắm. Tướng diện họ nói ra tướng duyện.
Bạn trai độ 11, 12 tuổi tuy hay xao lãng vì ham chơi. Họ có tâm tình còn biết mình có tâm tình, phân tích những tâm tình, coi tại sao mình buồn giận, thương ghét thì không. Tâm hồn họ xao xuyến nhất là khi tim họ trở mình về chiều yêu đương, bắt họ có bao nhiêu hình ảnh lôi cuốn họ mơ mộng, suy nghĩ' tha thiết mà trong chương sau tôi sẽ trình bày cùng bạn.
Cũng tại đầu óc nông nỗi nữa. Phần đông những thanh niên nầy, bị hối hận vì sau cùng họ thấy hạnh phúc gia đình đòi hỏi những thực tế để được trường tồn. Nhà giáo dục muốn hướng dẫn tâm hồn họ đừng quá nghiêm khắc sống xa họ.
Theo chương trình đó lòng tự ái sẽ giúp bạn đời gặt nhiều kết quả ngoài trí bạn tưởng tượng. Họ có sự tự đắc vô tội là quý trọng tuổi xuân của mình hơn hết. Về đêm khi hồn yêu tĩnh vừa nghe con máy động trong lòng mẹ, mẹ vừa cầu xin Thượng đế cho đời con.
Nhưng tôi phải công bình nói ở đây một khuyết điểm của họ là ích kỷ. Đàn tình của họ không ngân tế nhị bên ngoài nhiều, điều mà bạn gái rất sở trường. Bonnet thì bi quan ngạo nghễ: Bạn hữu như xe tắc xi: Trời nổi giông tố thì người ta không thấy chúng.