Quan sát từ một bình diện cao hơn, hai mặt đối nghịch tiêu cực và tích cực là hai mặt của cùng một đồng tiền, nếu thuộc về nỗi thống khổ căn bản vốn bất khả phân ly với trạng thái ý thức vị ngã bị đồng hóa với tâm trí. Tuy nhiên, có lẽ bạn cũng để ý thấy ẩn bên dưới sự mãnh liệt ấy là sự cần thiết và tính chất bám víu. Tuy nhiên, hầu hết mọi người đều phải nỗ lực hướng đến.
Có lẽ bạn đã từng nghe câu nói sau đây của giới Phật tử: “Không có tuồng ảo hóa, sẽ không có giác ngộ”. Sẽ có những lúc năng lượng ấy hạ thấp cũng như lên cao. Ở mức độ này, mạch văn không nhằm cung cấp thông tin, mà thường nhằm lôi cuốn bạn tham gia vào loại ý thức mới mẻ này.
Làm sao có thể như thế được? Nó chính là sự sống bên trong mỗi hình tướng, là tinh hoa nội tại của tất cả mọi sự vật đang hiện hữu. Thế giới của tập thể con người chúng ta đại để được kiến tạo thông qua mức độ ý thức mà chúng ta gọi là tâm trí. Chẳng khác gì tấm biển chỉ đường, từ ngữ nhắm đến ý nghĩa vượt xa hơn bản thân nó.
Làm sao ông đánh đồng sự vâng phục với việc tìm thấy Thượng đế cho được? Sẽ hữu ích hơn nếu gọi nó là trạng thái ý thức mê muội/trạng thái bất thức (unconsciouness) hay sự điên rồ. Cho đến khi bạn có thể trải nghiệm mùi vị ấy, có lẽ bạn thấy tập sách này có nhiều đoạn hơi trùng lắp.
Tôi thấy được tầm quan trọng tối thượng của cái Bây giờ, nhưng tôi không thề hoàn toàn đồng ý với ông rằng thời gian hoàn toàn là ảo tưởng. Bời vì phản kháng không thể tách rời khỏi tâm trí, cho nên từ bỏ phản kháng – tức là vâng phục – là kết thúc vai trò chủ nhân của tâm trí, kẻ mạo danh giả vờ là “con người bạn”, vốn là vị thần giả tạo. Nó biết rằng khoảnh khắc hiện tại chính là cái chết của bản thân nó, cho nên nó luôn cảm thấy bị đe dọa khủng khiếp bởi khoảnh khắc này.
Biến cố này lâu nay vẫn được gọi là ngày tận thế. Nếu cái giá phải trả của sự thanh thản là hạ thấp ý thức, và cái giá của sự tĩnh lặng là mất đi sinh khí và mất nhạy bén, vậy thì không đáng để bạn có được chúng. Nếu bạn đã từng rơi vào tình huống khẩn cấp đích thực, tâm trí ngừng tác động; bạn hoàn toàn rụ vào cái Bây giờ, và trở nên mạnh mẽ hơn rất nhiều.
Hãy tiến vào khoảnh khắc hiện tại. Nó neo bạn vào cái Bây giờ. Nói cho cụ thể hơn, tôi không phản đối việc học cách suy nghĩ cho minh bạch hơn, nhưng tôi không muốn đánh mất tâm trí.
Bên dưới hình tướng bề ngoài của mình, bạn đang kết nối vối một thứ gì đó thật bao la, thật vô lượng và vô cùng linh thiêng, đến mức không thể nghĩ bàn được – mà giờ đây tôi đang nói đến. Bao lâu bạn còn chối bỏ chúng, bao lâu bạn còn chạy trốn khỏi chúng hay mơ ước phải chi sự thể khác đi, cánh cửa cơ hội sẽ không mở ra, và bạn vẫn bị giam cầm trong tình huống đó, thì mọi thứ sẽ vẫn như cũ hay còn tồi tệ hơn thề nữa. Không gì khác hơn sức mạnh hiện trú của bạn.
Lúc ấy nó sẽ trỗi dậy chế ngự bạn, “biến thành bạn”, và sống bám vào bạn. Đây không phải là trạng thái hôn trầm. Hãy để nó là cái “không” không phản ứng, cái “không” phẩm chất cao, cái “không” thoát khỏi tất cả mọi tiêu cực và vì thế không gây ra thêm đau khổ nào nữa.
Những người thực sự nhận ra được thường trở nên chán đời và u uất: Nếu không gì có thể giúp bạn thực sự thỏa mãn, vậy còn có thứ gì để bạn gắng sức, đâu là ý nghĩa thiết yếu của sự vật? Nhà tiên tri soạn ra Cựu Ước Kinh hẳn đã đi đến nhận định này khi ông viết: “Ta đã chứng kiến mọi việc được thực hiện dưới bóng mặt trời này; chiêm ngưỡng chúng, ta thấy tất cả đều phù phiếm và giống như cố sức đuổi thoe một cơn gió vậy”. Nhưng đừng phế bỏ nó hay đánh giá thấp hiệu quả của nó, bởi vì nó vẫn còn hiệu nghiệm. Hoặc giả có lẽ bạn đã từng nghe đoạn kinh văn nói về vô vàn đóa hoa tươi đẹp đua sắc ở đồng nội chẳng màng chi đến ngày mai, chúng sống không chút nhọc nhằn trong Hiện Tiền Phi Thời Gian nhờ sự hào phóng của Thiên Chúa.